انسان‌ها تفاوت‌های زیادی با هم دارند، وقتی قرار است یک فیلم سینمایی انتخاب کنند به شیوه‌های مختلفی این‌کار را انجام می‌دهند، یکی تمام سایت‌های بررسی فیلم را بالا و پایین می‌کند تا در نهایت یک فیلم را انتخاب کند، دیگری فیلمی را می‌بیند که هفته گذشته در مهمانی صحبتش بود و شخص دیگری طور متفاوتی رفتار کرده و بر اساس پیشنهادی که سایت نمایش فیلم در صفحه اصلی قرار داده است فیلمش را انتخاب می‌کند. در این شرایطی که انسان‌ها برای کار نسبتا ساده‌ای مانند انتخاب فیلم، تفاوت‌های زیادی با هم دارند، ویژگی نسل های مختلف چه کمکی به شناخت مخاطب می‌کند؟
شناخت ویژگی نسل های مختلف دیدی کلان می‌دهد و قرار نیست از ویژگی‌های کلی نسل‌های مختلف همان انتظاری که از «پرسونا» داریم را داشته‌باشیم، اما وقتی قرار است به‌طور کلی کسب‌وکارمان را ارزیابی کنیم یا درباره استراتژی محتوای یک کسب‌وکار برنامه‌ریزی کنیم، یا وقتی می‌خواهیم به سراغ استراتژی پیام یک کمپین تبلیغاتی برویم، شناخت ویژگی نسل‌های مختلف کمک می‌کند تا دیدی کلی از مخاطبین در سنین متفاوت داشته باشیم، با این شناخت بدانیم که بهتر است از تجربه‌ای لوکس صحبت کنیم یا تجربه‌ای منحصر به‌فرد، بهتر است در روزنامه از طریق فعالیت‌های روابط‌عمومی با مخاطب ارتباط برقرار کنیم یا از طریق شبکه‌های اجتماعی هم می‌توانیم اعتمادسازی کنیم.
چه خبر از دهه هفتادی‌ها؟
معمولا در صحبت‌های عامیانه پیش‌فرض‌هایی درباره سال‌های مختلف تولد داریم، مخصوصا در چند سال اخیر وقتی صحبت از دهه ۷۰ و ۸۰ می‌شود ویژگی‌های عمومی از این دو دهه را بیان می‌کنیم و با یک لیبل همه افرادی که در این بیست‌سال به دنیا آمده‌اند را در یک یا نهایتا دو گروه قرار می‌دهیم. بحث ویژگی‌های کلی وقتی در جمع‌های دوستانه مطرح می‌شود، نتایج خاصی جز گذران زمان ندارد، اما موضوع زمانی جدی تر می‌شود که همین برداشت‌ها و ویژگی‌های عمومی عامل تصمیم‌گیری در کسب‌وکار می‌شود. شناخت ویژگی های مختلف نسل‌ها این فایده را هم دارد که کمی از پیش‌فرض‌های ذهنی فاصله گرفته و وقتی صحبت از دهه‌های مختلف تولد می‌شود بتوانیم دقیق‌تر صحبت کنیم.
نسل رشد جمعیت یا نسل Baby Boomer
حدودا بین سال‌های ۱۳۲۴ تا ۱۳۴۲ متولد شده‌اند و این روزها بین ۵۵ تا ۷۳ سال دارند. این نسل بعد از جنگ جهانی دوم، و در زمان رشد رفاه و رونق اقتصادی زندگی کرده‌اند و به همین دلیل رشد جمعیت زیادی در این زمان اتفاق افتاده است، این شد که این نسل را نسل Baby Boomer صدا می‌زنیم.
ویژگی‌های این نسل:
سخت کوش: معمولا ساعت‌های طولانی کار می‌کنند و معتقدند کار کردن زیاد، نسبت مستقیمی با موفقیت دارد.
منظم: معمولا صبح‌ها زود بیدار می‌شوند و برای صبحانه، نهار، شام ساعت‌های نسبتا مشخصی دارند، کارها و حساب‌وکتاب‌هایشان را می‌نویسند.
متمرکز: معمولا وقتی مشغول کاری هستند به سختی حاضرند کار دیگری وسط آن انجام دهند.
آرمان‌گرا: معمولا آرمان‌هایی مشخص دارند و معتقدند در راستای عملی شدن آنها باید تلاش کنند.
انقلابی: معمولا از تغییرات اساسی استقبال می‌کنند و معمولا وقتی در مجموعه‌ای هستند به‌دنبال ایجاد تغییرات بزرگ هستند.
جمع‌گرا: معمولا گروه و خواسته‌های جمعی را نسبت به خواسته‌ها و نیازهای شخصی در اولویت قرار می‌دهند، باعث انسجام گروه‌ها و تیم‌ها می‌شوند.
مدیریت دستوری: معمولا زمانی که قرار است مجموعه‌ای را مدیریت کنند، به شیوه دستوری و مستقیم کارها را ارجاع و پیگیری می‌کنند.
استفاده از رسانه:
بیشترین استفاده کنندگان رسانه‌های سنتی مانند تلویزیون، رادیو، مجله و روزنامه هستند.
برای آنکه با فرزندان، فامیل و گروه‌های دوستان‌شان در ارتباط باشند، از پیام‌رسان‌ها استفاده می‌کنند. معمولا در سایر شبکه‌های اجتماعی حضور پررنگی نداشته و اگر اکانت اینستاگرام هم داشته باشند بیشتر تماشا می‌کنند تا حضور فعالی داشته باشند.
[ihc-hide-content ihc_mb_type=”show” ihc_mb_who=”3,4,5″ ihc_mb_template=”3″ ]
نسل X:
حدودا بین سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۷ متولد شده‌اند و این روزها بین ۴۱ تا ۵۴ سال دارند. این نسل مانند نسل قبل، ویژگی فرهنگی شاخصی نداشت، به‌خاطر همین به آن نسل X می‌گوییم. از این نسل به بعد، نام‌گذاری‌ها به همین ترتیب است. در این سال‌ها در دنیا تحولات زیادی اتفاق افتاد و در ایران هم شاهد انقلاب بودیم. تغییر برای این نسل تقریبا چیزی عادی و مرسوم است.
ویژگی‌های این نسل:
کارآفرین: در شرایط پرتلاطم زندگی کرده‌اند و به تغییر و تلاش عادت دارند، معتقدند همیشه می‌توان کار بهتر کرد، گاهی خودشان دست به‌کار می‌شوند تا کاربهتر کنند.
کار و زندگی در کنارهم: معمولا کمتر از نسل قبل کار می‌کنند، به تفریح اهمیت بیشتری می‌دهند و در پی ایجاد تعادل بین زندگی شخصی و کاری هستند.
مستقل: در این نسل زندگی‌ها به نزدیکی نسل قبل نیست، معمولا استقلال بیشتری دارند و تصمیم‌های دور از انتظار مانند زندگی در شهر یا کشوری دیگر می‌گیرند.
مادی‌گرا: در این نسل تنوع‌ها بیشتر شده و زندگی‌ها شباهت نسل قبل را ندارند، معمولا در این نسل به موضوعات مادی اهمیت بیشتری می‌دهند.
اهل رقابت: معمولا خود را با دیگران مقایسه کرده و با رقابت انگیزه می‌گیرند.
فردگرا: به خواسته و نیازهای شخصی خود اهمیت می‌دهند و اهداف شخصی و فردی زیادی دارند.
لوکس: طرفدار زندگی لوکس هستند، برند ساعت، مدل ماشین و موارد این‌چنینی برایشان مهم است.
مدیریت هماهنگی: کمتر دستور می‌دهند و سعی می‌کنند افراد و تیم‌های مختلف را با هم هماهنگ کنند، گاهی اهداف سازمان را با هماهنگی تیم مشخص می‌کنند.
استفاده از رسانه:
معمولا روزنامه و مجله می‌خوانند، همچنان از تلویزیون و رادیو هم استفاده می‌کنند. اما در کنار رسانه‌های سنتی، اکانت اکثر شبکه‌های اجتماعی را دارند، معمولا در یکی از شبکه‌های اجتماعی فعالیت بیشتری دارند و در بقیه آنها برای اینکه از دیگران عقب نباشند، اکانت ساخته‌اند اما حضور جدی ندارند.
نسل Y:
حدودا بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۲ متولد شده‌اند و این روزها بین ۲۶ تا ۴۰ سال دارند. اینترنت گسترش پیدا کرد و بسیاری از جریان‌ها را تغییر داد، این نسل با اینترنت و جهانی شدن رشد کرده است.
ویژگی‌های این نسل:
مسلط به تکنولوژی: معمولا افراد این نسل به تکنولوژی مسلط هستند، بسیاری از کالاها و خدمات خود را به‌صورت آنلاین دریافت می‌کنند و ارتباطات مجازی گسترده‌ای دارند.
اعتماد به‌نفس بالا: در جمع‌های دوستانه حضوری یا آنلاین مورد تایید قرار می‌گیرند، در دایره گسترده‌تری دوستان خود را انتخاب می‌کنند و هم‌نظرتر هستند، تاییدها و موفقیت‌های کوچک باعث ایجاد اعتماد به نفس در این نسل شده است.
کار و زندگی در کنار هم: تفریح و کار را مکمل هم می‌بینند، ابزارهای دورکاری فراهم شده و گاهی در تفریح یا سفر، فعالیت حرفه‌ای خود را دنبال می‌کنند.
پرسشگر: در شرایطی زندگی کرده‌اند که پاسخ سوالات مختلف خود را از اینترنت دریافت کرده‌اند، سوالات زیادی دارند و معمولا برای رسیدن به پاسخ تلاش می‌کنند.
جهانی: تبادل گسترده اطلاعات و افزایش سفرها باعث شده است بیش از محدوده زندگی خود فکر کنند، در جریان باشند و از خرده فرهنگ‌های مختلف استفاده کنند.
خود محور: در جریان الگوهای مختلف موفق هستند، کمتر قهرمان‌سازی می‌کنند و بیشتر به خواسته و نیازهای شخصی توجه می‌کنند.
اهل تجربه: بیشتر از اینکه به سفرهای لوکس یا ساعت‌های گران قیمت اهمیت بدهند، به‌دنبال تجربه‌های جدید هستند. سفر برای شرکت در فستیوال موسیقی، سفرهای کوله‌گردی، تجربه سفالگری و غیره
مدیریت همراهانه: سعی می‌کنند افراد تیم را همراهی کنند، برای کارهای مختلف به‌عنوان راهنما حضور دارند و به تک‌تک افراد تیم اهمیت می‌دهند.
استفاده از رسانه:
از روزنامه و مجله و رادیو کمتر استفاده می‌کنند اما همچنان تلویزیون می‌بینند. برای فیلم دیدن از پلتفرم‌های تماشای آنلاین فیلم استفاده می‌کنند و اهل سریال و فیلم سینمایی هستند. با موبایل و نرم‌افزارهای موبایل بسیار راحت هستند اما درصد زیادی از این نسل همچنان برای خرید آنلاین از لپ‌تاپ استفاده می‌کنند. در شبکه‌های اجتماعی مختلف فعال‌اند و زمان زیادی مشغول اینستاگرام و توییتر هستند.
نسل Z:
حدودا بین سال‌های ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۷ متولد شده‌اند و این روزها بین ۱۱ تا ۲۵ سال دارند. شبکه‌های اجتماعی گسترش یافته و گوشی‌های هوشمند همه‌گیر شده‌اند. تحولاتی که ویژگی‌های این نسل را تحت تاثیر قرار داده است.
ویژگی‌های این نسل:
مستقل: جنس استقلال این نسل با نسل‌های قبل تفاوت دارد، این نسل به چشمان خود نتیجه تفکرات قبلی و مسیرهای رفته را دیده است، معمولا تصمیم می‌گیرند مسیر خود را بروند، مسیری که موفقیت و لذت را در کنار هم داشته باشد.
کارآفرین: مسیرهای مختلف موفقیت در دنیا را دیده‌اند، در جریان کسب‌وکارهایی که در زمان کوتاه به موفقیت‌های بزرگ رسیده‌اند هستند، با تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی آشنایی دارند و زندگی اینفلوئنسرها را دنبال کرده‌اند، معمولا می‌خواهند هدفی پیدا کرده و کارآفرین شوند.
پذیرا: تفکرات مختلف را می‌پذیرند، اهل گفتگو هستند و معتقدند می‌شود درباره هر موضوعی بدون تعصب گفتگو کرد.
اهل کار داوطلبانه: کارهای داوطلبانه گسترده را می‌بینند و معمولا مشارکت جدی در کارهای داوطلبانه دارند.
طرفدار یکتایی: می‌خواهند هویت خودشان را داشته باشند، علاقه‌ها و انگیزه‌های شخصی را دنبال کنند و از اعتقاداتشان صحبت کنند. تجربه‌های منحصربه‌فرد برایشان جذاب‌تر از تجربه‌های صرفا جدید است.
مدیریت آزادانه: معمولا اختیار می‌دهند و وقتی در جایگاه مدیریت یک تیم و گروه قرار دارند، به افراد مختلف اعتماد کرده و کار را واگذار می‌کنند.
استفاده از رسانه:
با موبایل و شبکه‌های اجتماعی بزرگ شده‌اند، به‌ندرت تلویزیون می‌بینند و معمولا از سایت‌های نمایش آنلاین فیلم استفاده می‌کنند. اخبار و سایر اطلاعات را از شبکه‌های اجتماعی و نهایتا سایت‌ها دریافت می‌کنند. در فضای آنلاین دوست می‌شوند و بخش زیادی از زمان روزانه‌شان را در شبکه‌های مجازی مشغول گشت‌زنی در اینستاگرام یا توییتر هستند. این نسل با اطلاعات زیاد و شفافیت زندگی کرده‌اند، معمولا انتظارشان از بخش‌های مختلف زندگی و کسب‌وکارها، دریافت «حقیقت» است.
استفاده از ویژگی نسل های مختلف
این ویژگی‌ها دید خوبی از ویژگی‌های یک نسل می‌دهند، اما نباید فراموش کنیم که این یک دید کلی است، نیازها و خواسته‌ها و اولویت‌های افراد ۲۶ تا ۴۰ سال لزوما یکی نیست و تفاوت‌های زیادی باهم دارند. در همین بازه سنی اگر مخاطب مجرد باشد، یا ازدواج کرده باشد یا بچه داشته باشد اولویت‌های متفاوتی دارد. اگر با این دید ویژگی‌های نسل‌های مختلف را مرور کرده و در تصمیم‌های کلان از آن استفاده کنیم می‌توانیم به کاربرد آن پی ببریم.
یک مثال:
در تیم بازاریابی یک محصول B2B مشغول هستیم، محصولمان نرم‌افزار مدیریت پروژه‌ای مشابه نرم‌افزار ترلو است که سازمان‌ها می‌توانند به‌صورت آنلاین از آن استفاده کنند، بخش‌های مختلف بلاگ سایت را فرزاد می‌نویسد، قلم خوبی دارد و می‌تواند نکات کلی مدیریتی را به‌زبانی ساده بنویسد. تصمیم داریم به‌مناسبت سه سالگی شرکت، کاتالوگی برای مدیران شرکت‌های بزرگ‌تر ارسال کنیم و از این طریق دایره مشتریان خود را گسترش دهیم. همه در جلسه به فرزاد نگاه می‌کنند تا چند روزی علاوه بر کارهای جاری بلاگ و اینستاگرام، متن‌های این کاتالوگ را هم بنویسد.
مخاطبینی که فرزاد در بلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای آنها می‌نویسد، نسل Y و Z هستند و امروز قرار است به همان سبک برای نسل‌های X و Baby Boomer بنویسد؟ این نسل تمرکز بالاتری دارند، منظم هستند، به‌صورت مستقیم سراصل مطلب می‌روند و اهل مقایسه هستند. در چنین فضایی وقتی به‌صورت کلی بدانیم گروه‌های مشتریان ما از چه نسلی هستند، بهتر پیش‌بینی می‌کنیم که در چه فضایی و چطور صحبت با آنها کنیم.
[/ihc-hide-content]