ابزار روایتگری: فضای خالی داستان | چه موضوعاتی ارزش روایی دارند؟ 

در بخش لایه‌های روایی موضوعات مختلف در دسته‌بندی‌های متفاوت را مشخص کردیم. یعنی متوجه شدیم در هر‌لایه چه داستان‌هایی را می‌توانیم روایت کنیم، اما شاید کسب‌وکاری قبل از ما درباره همان موضوع داستان‌های زیادی را روایت کرده باشد. در بخش فضای خالی داستان، بررسی می‌کنیم که از بین موضوعاتی که انتخاب کرده‌ایم، چه موضوعی وجود دارد که مخاطب مشتاق برای آن وجود داشته و از طرفی داستان زیادی درباره آن روایت نشده است. تصور کنید قرار است داستان‌هایی با موضوع کلی «باکیفیت زندگی کن» را روایت کنیم، ممکن است شخصی در حوزه کاری ما داستانی با این موضوع روایت نکرده باشد، اما گروه دیگری در حوزه آموزش پیش از ما داستان‌های زیادی را با همین موضوع روایت کرده‌اند، مثلا داستان افراد مختلفی را روایت می‌کنند که شغلی غیرفنی داشته اما در کارهای فنی خانه هم مهارت دارند و همیشه هرچیزی در خانه‌ آنها سالم است و درست کار می‌کند، و در انتهای هر داستان هم تکرار می‌کند «با کیفیت زندگی کن». در این مرحله لازم است این موارد را کشف و با توجه به آنها تصمیم‌گیری کنیم.

لزوما قرار نیست بکر باشیم و موضوعی را انتخاب کنیم که هیچ مجموعه‌ای هیچ حرفی درباره آن نزده باشد، می‌خواهیم با علم بر اینکه چه مجموعه‌هایی در همان حوزه، چه حرف‌هایی را با چه قدرتی گفته‌اند تصمیم‌گیری کنیم. ممکن است دقیقا با همان موضوعی که انتخاب کرده‌ایم دو سال پیش کمپینی اجرا شده باشد اما آنقدر ضعیف و بدون سروصدا بوده باشد که ما همان موضوع را انتخاب کرده و ادامه دهیم. در بخش فضای خالی داستان، درباره موضوعاتی که انتخاب کرده‌ایم به شیوه‌های مختلف تحقیق کرده و فضای خالی کسب‌وکار را پیدا می‌کنیم.

فضای خالی داستان یا رویکرد متفاوت روایت:
وقتی به‌صورت تئوری درباره موضوع فضای خالی داستان صحبت می‌کنیم به‌نظر جذاب می‌رسد، اما وقتی در عمل وارد می‌شویم می‌بینیم تمام صندلی‌های خوب پر شده است و انگار جای خالی برای ما نیست. مخصوصا وقتی درباره حوزه‌های شلوغ‌تر و جذاب‌تر محتوایی مانند گردشگری صحبت می‌کنیم. در حوزه آموزش هم اوضاع خیلی بهتر نیست، مثلا می‌خواهیم درباره نقش آموزش‌های کوتاه مدت در پیشرفت شغلی داستان‌های مختلفی را روایت کنیم، می‌بینیم یک موسسه آموزشی روایت‌هایی دارد که افراد موفق و حرفه‌ای از تاثیر آموزش‌های کوتاه مدت در فعالیت‌های حرفه‌ای صحبت می‌کنند. یک موسسه آموزشی دیگر داستان آگهی‌های استخدام و نیازهای واقعی بازار را روایت می‌کند و خلاصه جایی برای ما نیست.

در این بخش از ابزار روایتگری درباره دو موضوع صحبت می‌کنیم، فضای خالی داستان و رویکرد متفاوت روایت. درباره بخش اول توضیح دادیم و الان در وضعیتی هستیم که همه صندلی‌های خوب پرشده را دربرابرمان می‌بینیم، پس سراغ بخش دوم یعنی رویکرد متفاوت روایت برویم. وقتی موضوعی جذاب داریم و می‌بینیم دیگران هم درباره آن موضوع داستان‌هایی را روایت کرده‌اند می‌توانیم وارد جزئیات شده و به این سوال جواب بدهیم «درباره آن موضوع چطور روایت کرده‌اند» این «چطورها» گاهی وقت‌ها مربوط به جنس محتواست، مثلا به‌صورت متنی درباره یک موضوع نوشته‌اند، ما می‌توانیم رویکرد متفاوتی داشته و درباره همان موضوع کلیپ‌های کوتاه درست کنیم، یا به‌صورت ویدئویی داستان‌شان را روایت کرده‌اند، ما می‌توانیم به‌صورت اینفوگرافیک درباره همان موضوع بنویسم. درواقع برای روایت در یک موضوع یکسان، رویکرد متفاوتی را انتخاب می‌کنیم.

این موضوع صرفا محدود به جنس محتوا نمی‌شود، می‌توانیم راوی داستان، زاویه دید و سایر اجزا تشکیل دهنده روایت را تغییر دهیم. مثلا در همین مثال موسسه آموزشی می‌توانیم مجموعه داستان‌هایی را از زبان مدیران منابع انسانی روایت کنیم، در زمان کوتاهی بگویند موقع استخدام اگر دو شخص توانمندی دانشی یکسانی داشته باشند، چطور بین آنها یکی را انتخاب می‌کنند، «داستان انتخاب گزینه‌های برابر» را روایت کنیم.

[ihc-hide-content ihc_mb_type=”show” ihc_mb_who=”4,3,5,6″ ihc_mb_template=”3″ ]

هر صندلی خالی، جای مناسبی برای نشستن نیست:
در جستجوی صندلی خالی هستیم، اما نه هر صندلی خالی! شاید در یک کنسرت جذاب، صندلی پشت ستون خالی باشد، می‌توانیم بشینیم اما صفحه سفید روبرویمان تفاوتی زیادی با گوش کردن همان موسیقی در خانه ندارد. پس برایمان مهم است که هم خالی بودن صندلی را بررسی کنیم و هم ببینیم آیا کسی خواهان نشستن روی آن صندلی هست یا خیر…

در واقع در این بخش ارزیابی داستان‌های روایت شده را در کنار ارزیابی نیاز، سلیقه و خواسته مخاطب انجام می‌دهیم.

توضیحاتی درباره بخش فضای خالی داستان «ابزار روایتگری کانتنت‌برگر» | ۷ دقیقه

[/ihc-hide-content]